Dokonując transakcji sprzedaży tuczu, należy mieć na uwadze możliwe formy zabezpieczenia sprzedaży przewidziane przepisami prawa. Jak powszechnie wiadomo transakcje między stronami w każdym przypadku wiążą się z różnorodnym ryzykiem.  W związku z powyższym, sprzedający chcąc zabezpieczyć swoje interesy stosują różne formy zabezpieczenia. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze metody zabezpieczenia występujące w przypadku sprzedaży tuczu.

Zastaw

 Jedną z najczęściej wykorzystywanych form zabezpieczenia sprzedaży tuczu jest zastaw. Zastaw może być zwykły oraz rejestrowy. W przypadku zastawu zwykłego należy mieć na uwadze art. 306 – art. 326 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: k.c.). Zastaw umożliwia uprawnionemu (zastawnikowi) możliwość uzyskania zaspokojenia z rzeczy obciążonej zastawem bez względu na to, czyją stała się ona własnością oraz z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi zastawcy, z wyjątkiem tych wierzycieli, którym z mocy ustawy przysługuje pierwszeństwo szczególne. Natomiast zastaw rejestrowy stanowi kwalifikowaną formę zabezpieczenia wobec zastawu zwykłego i został określony w ustawie z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów. Zastaw rejestrowy odróżnia się od zastawu zwykłego przede wszystkim tym, że dla zastawu rejestrowego konieczne jest spełnienie przesłanek dotyczącej formy umowy wynikających z w/w ustawy. Co więcej, zastaw rejestrowy charakteryzuje się tym, że nie jest konieczne wydanie przedmiotu zastawu wierzycielowi.

Hipoteka  

Hipoteka ma najczęściej zastosowanie przy umowach sprzedaży tuczu, gdzie wartość transakcji jest bardzo wysoka. Forma zabezpieczenia ma przede wszystkim dać wierzycielowi prawo do dochodzenia swoich roszczeń z wartości nieruchomości w przypadku niewywiązania się z umowy przez kupującego. W celu ustanowienia hipoteki warto zapoznać się z przepisami ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.

Umowa przedwstępna

 Kolejną formą zabezpieczenia sprzedaży tuczu jest zawarcie przez strony umowy przedwstępnej. Umowa przedwstępna została uregulowana w k.c., począwszy od art. 389 k.c. Co istotne, umowa przedwstępna jest to umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy (ostatecznej) i określają jednocześnie istotne postanowienia tejże umowy (określają warunki przyszłej transakcji oraz zobowiązania stron). Umowa ta może, a nawet powinna zawierać klauzule dotyczące tego, co się stanie w przypadku niewykonania umowy przez jedną ze stron.

Gwarancje i poręczenia

Gwarancje bankowe, poręczenia osób trzecich czy też instytucji mogą stanowić dodatkowe zabezpieczenie w obrocie gospodarczym.

Gwarancja bankowa polega na tym, że bank na mocy umowy zobowiązuje się do wypłaty określonej kwoty pieniężnej na rzecz odbiorcy gwarancji (beneficjenta) w przypadku, gdy dłużnik (gwarant) nie wywiąże się ze swojego zobowiązania. Najczęściej spotykanymi gwarancjami to gwarancja zapłaty czy też gwarancja wykonania umowy. Realizacja gwarancji udzielanej przez bank następuje tylko i wyłącznie w przypadku wystąpienia zdarzeń określonych w umowie.

Poręczenie jest to stosunek prawny, który został uregulowany w art. 876-887 k.c. Instytucja ta polega na tym, że osoba trzecia (poręczyciel) zobowiązuje się do zapłaty długu dłużnika w przypadku, gdy ten nie wykona swojego zobowiązania. Co istotne, wierzyciel w przypadku braku spłaty zobowiązania przez dłużnika może dochodzić spłaty zobowiązania zarówno od dłużnika jak i poręczyciela. Co istotne, dla ważności umowy poręczenia konieczne jest złożenie przez poręczyciela pisemnego oświadczenia woli zawierającego przynajmniej essentialia negotii tej umowy.

Ubezpieczenie

Ubezpieczenie tuczu, w tym zwierząt, może stanowić formę zabezpieczenia dla sprzedającego. W razie wystąpienia szkód, np. z powodu choroby zwierząt, sprzedający może otrzymać odszkodowanie, co w konsekwencji zmniejsza ryzyko finansowe.

Przewłaszczenie na zabezpieczenie

Przewłaszczenie na zabezpieczenie to kolejna forma zabezpieczenia, która nie jest wprost określona przepisami prawa. Tym samym, z uwagi na zasadę swobody umów instytucja ta została doprecyzowana przez doktrynę i orzecznictwo. Przewłaszczenie na zabezpieczenie polega na tym, że sprzedający przekazuje prawo własności do zwierząt kupującemu, ale z zastrzeżeniem warunku, że własność zostanie zwrócona w przypadku niewywiązania się z umowy. Forma zabezpieczenia pozwala zabezpieczyć interesy sprzedającego, a jednocześnie umożliwia kupującemu korzystanie z towaru.

Podsumowanie

Zabezpieczenie sprzedaży tuczu jest kluczowym elementem, który może wpłynąć na bezpieczeństwo transakcji oraz minimalizację ryzyka. Wybór odpowiedniej formy zabezpieczenia powinien być dostosowany do specyfiki umowy oraz potrzeb stron.  Dlatego też przed zawarciem umowy sprzedaży tuczu warto skonsultować się z profesjonalnym pełnomocnikiem w celu dokładnego omówienia dostępnych opcji, odpowiedniego dostosowania formy zabezpieczenia oraz omówienie ich skutków prawnych.

artykuł autorstwa radcy prawnego Michała Klauzińskiego